مدت هاست که برخی شان با یکدیگر غریبه هستند و رابطه ای ندارند، اگر رابطه هم دارند روابطشان سرد است. دلائل مختلفی می شود برای این غریب بودنشان ذکر کرد، اما هر چه هست خواهران و برادران نباید غریب باشند، برای اینکه از این غریبی در بیایند به آنها یک فرمول می دهیم، یک فرمول که در رفتار با یکدیگر به کار بگیرند.
فرمول رفتار فرزندان با یکدیگر:
«استفاده از خواهران و برادران در جهت رشد نصیحت کردن آنان به وقت نیاز احترام ویژه به خواهر و برادر بزرگتر»
از نظر اسلام خواهر و برادر باید در جهت رشد و تعالی یکدیگر باشند، این رشد و تعالی فقط مربوط به مورد خاصی نیست؛ و تعالی اقتصادی، رشد علمی و از همه مهم تر رشد و تعالی معنوی نیز در آن وجود دارد انتخاب الفاظ در آیات قرآن و روایات کاملا دقیق است.
در روایات خواهر و برادر به دست انسان و عزت و قدرتش تشبیه شده است؛
امام سجاد علیه السلام می فرمایند: حق برادر (و خواهر) تو این است که بدانی او به منزله دست و عزت و نیروی توست، پس از او به عنوان ابزاری در جهت معصیت خدا استفاده نکن و او را در جهت ستم به مخلوقات خدا به کار نگیر و از یاری رساندن به او در برابر دشمنانش و خیر خواهی کردن برایش دست برندار. (من لایحضره الفقیه، ج2،ص622) تشبیه حساب شده و بسیار دقیقی است.
مشکلات خیلی از خواهرها و بردارها به یکدیگر به دلیل حرف نزدن است، بله همین صحبت کردن ساده، این صحبت کردن می تواند حضوری باشد، می تواند تلفنی باشد، می تواند پیامکی باشد، می تواند در دل یک نامه باشد و.. زمانی که خواهران و برادران در وقت نیاز یکدیگررا نصیحت و راهنمایی نکنند، مشکلات بیشتر و بیشتر می شود و حتی اگر مشکلات خاصی هم به وجود نیاید و روابط به سردی نرفته باشد اشکال در خواهر و برادر انسان، بر اساس همان مثال دست، اشکال در یک قسمت از بدن است و کم کم این اشکال کل بدن را دچار آزار خواهد کرد.
فردی را تصور کنید که برادر یا خواهرش به بلای اعتیاد دچار شده است. ممکن است در ابتدا ضرری به خواهر و برادر نرسد ، اما در ادامه این بلا کم کم این بردار یا خواهر را دچار مشکلات جدی خواهد کرد و این مشکلات گریبان دیگر خواهران و برداران را خواهد گرفت و این دست معیوب یا مشکل دار به سرعت دیگران را هم از کار خواهد انداخت.
این با هم بودن و به هم توجه کردن را باید از کودکی شروع کرد تا بعدها اگر دستی مشکل پیدا کرد راحت تر بتوان مشکلش را برطرف کرد. مثلا خیلی از عبادات و کارهای مختلف را می شود با خواهر و بردار در خانواده انجام داد، هم باعث پیشرفت و ارتقای معنوی خود شد و هم باعث ارتقای معنوی خواهر و بردار.
پس بنابر نظر اسلام به خواهر و بردار به دید یک دست باید نگاه کرد، دست خودمان، باید به آنها مانند تکه ای از وجودمان نگاه کنیم و لازم است از یکدیگر در جهت تعالی استفاده کنیم و به وقت نیاز نصیحت شان کنیم.
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند: هرگاه بردار یا خواهر خود را نیازمند نصیحت می بینید و می توانید نصیحتش کنید او را نصیحت کنید (نهج الفصاحة، حدیث 245)
سعی کنیم در محیط خانواده اختلافات و مشکلاتمان را حل کنیم.
«إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ(حجرات /10)
در این میان نباید فراموش شود که خواهر و بردار بزرگتر جایگاهشان فرق دارد، برادر بزرگتر مانند پدراست و خواهر بزرگتر مانند مادر.
پس قدر این دست هایمان را بدانیم و کمی بیشتر بهشان توجه کنیم، هرچه باشد برداران و خواهران از بدن زندگی ما هستند و چه خوب باشند و چه بد، جزئی از ما هستند و خوبی یا بدی آنها در هر صورت به ما می رسد.
امام رضا علیه السلام می فرمایند: «الْأَخُ الْأَکبَرُ بِمَنْزِلَةِ الْأَبِ»؛ برادر بزرگتر جایگاه پدری دارد.(تهذیب الاحکام، ج7، 393)
منبع: کتاب خانه انس؛ شرح رفتار شما با خانواده؛ حسین سلیمانی